Ngày 20/1/2025, tại Nghệ An, PATH phối hợp cùng Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Nghệ An chính thức khởi động Sáng kiến “Hợp tác Thể thao vì sức khỏe cộng đồng”. Sáng kiến được triển khai trong khuôn khổ thỏa thuận hợp tác kỹ thuật 3 năm giữa Ủy ban Olympic Quốc tế (IOC) và Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), hướng đến thúc đẩy vai trò của thể thao cộng đồng và hoạt động thể chất trong việc xây dựng một xã hội khỏe mạnh hơn và năng động hơn.
Sáng kiến đặt mục tiêu nâng cao sức khỏe cộng đồng thông qua việc khuyến khích người dân tăng cường tham gia các hoạt động thể thao cộng đồng, đào tạo các cán bộ chuyên môn trong lĩnh vực thể thao và y tế, tăng cường năng lực cho các tổ chức và cơ quan, đồng thời thực hiện các chiến dịch truyền thông thay đổi hành vi nhằm xây dựng thói quen rèn luyện thể chất, giúp cải thiện chất lượng cuộc sống và giảm gánh nặng của các bệnh không lây nhiễm.
Hội thảo khởi động được chủ trì bởi ông Bùi Đình Long, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An. Điều này thể hiện sự quyết tâm của lãnh đạo tỉnh trong việc thúc đẩy hoạt động thể thao vì sức khỏe cộng đồng.
Hội thảo có sự tham gia của đại diện Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), Ủy ban Olympic Việt Nam và Bộ Giáo dục và Đào tạo. Đồng thời, lãnh đạo và các cán bộ chuyên trách của UBND tỉnh Nghệ An, Sở Y tế, Sở Giáo dục và Đào tạo, Sở Văn hóa và Thể thao tỉnh Nghệ An, đại diện UBND thành phố Vinh và huyện Diễn Châu, cùng giáo viên và học sinh từ 10 trường thí điểm triển khai dự án, cũng như tổ chức PATH, đã góp mặt tại sự kiện quan trọng này.
Theo báo cáo của WHO năm 2024, tỷ lệ thiếu vận động thể chất trên toàn cầu vẫn ở mức đáng báo động, với 31% người trưởng thành không tham gia vận động thể chất đủ, tương đương 1,8 tỷ người trên thế giới. WHO dự báo nếu xu hướng này tiếp tục diễn ra, tỷ lệ này có thể tăng đến 35% vào năm 2030, cụ thể hơn là 38% ở nữ giới và 32% ở nam giới.
Việt Nam cũng đang chứng kiến thực trạng đáng lo ngại không kém. Thống kê từ một khảo sát gần đây cho thấy khoảng 25% người trưởng thành ở Việt Nam không tham gia vận động đủ.
Tình trạng ít vận động còn thể hiện rõ hơn ở nhóm thanh thiếu niên trên thế giới và tại Việt Nam. Trên thế giới, 81% thanh thiếu niên từ 11 đến 17 tuổi không vận động đủ . Riêng tại Việt Nam, chỉ 1 trong 4 thanh thiếu niên từ 13 đến 17 tuổi đạt mục tiêu vận động ít nhất một giờ mỗi ngày. Xu hướng này không chỉ đe dọa nghiêm trọng đến sức khỏe cá nhân mà còn gia tăng áp lực lên hệ thống y tế, đồng thời làm tăng nguy cơ mắc các bệnh mãn tính như tiểu đường, tim mạch và ung thư.
“Những con số đáng báo động trên, đặc biệt là ở nhóm thanh thiếu niên, cho thấy sự cấp thiết của việc hợp tác hiệu quả và đầu tư chiến lược vào các chính sách nhằm thúc đẩy hoạt động thể chất thường xuyên, an toàn và thú vị cho nhóm này,” Tiến sĩ Angela Pratt, đại diện WHO tại Việt Nam, cho biết. “Dù còn nhiều thách thức, nhưng đây cũng là động lực thúc đẩy hành động. Chúng tôi hoan nghênh sáng kiến này, kêu gọi sự hợp tác mạnh mẽ hơn giữa các bên liên quan và cam kết hỗ trợ kỹ thuật để đảm bảo sự thành công và hiệu quả của dự án”.
Nhấn mạnh tầm quan trọng của dự án, ông Alejandro Calvente, Quản lý Olympism365 – đại diện từ IOC, cho biết: “Việt Nam sẽ trở thành một điển hình tiêu biểu trong việc triển khai sáng kiến này. Dự án được kỳ vọng sẽ mang lại kinh nghiệm thiết thực về cách kết hợp giữa thể thao và y tế để nhân rộng và duy trì các chương trình thể thao và hoạt động thể chất dựa vào cộng đồng, góp phần đạt được mục tiêu toàn cầu là giảm 15% tình trạng thiếu vận động thể chất vào năm 2030.
Các hoạt động thử nghiệm sẽ được triển khai, cung cấp dữ liệu thực chứng cần thiết, các thực hành hiệu quả và bài học kinh nghiệm để nhân rộng sáng kiến này. Dự án được phát triển dựa trên Chiến lược Olympism365 của IOC và Kế hoạch Hành động Toàn cầu về Hoạt động Thể chất 2018–2030 (GAPPA) của WHO, đồng thời cũng được triển khai tại Nepal, Tanzania, Ghana và Peru.”
Tại Việt Nam, dự án bước đầu sẽ được triển khai tại tỉnh Nghệ An, hướng đến mục tiêu góp phần giảm tình trạng thiếu vận động thể chất và tăng cường sự tham gia vào các chương trình thể thao cộng đồng, qua đó nâng cao sức khỏe thể chất và tinh thần của người dân trong cộng đồng.
PATH sẽ tiên phong triển khai sáng kiến này, bắt đầu từ các chương trình thí điểm tại 10 trường học trọng điểm ở Nghệ An. Theo đó, PATH sẽ tổ chức các chương trình và sự kiện cộng đồng nhằm nâng cao nhận thức về lợi ích của hoạt động thể chất. Đồng thời, phát huy những thành công của các dự án trước đó, PATH sẽ áp dụng các phương pháp sáng tạo để thúc đẩy sự tham gia tích cực của cộng đồng.
Được sự ủng hộ của Cục TDTT và Ủy ban Olympic Việt Nam, sáng kiến đặt mục tiêu trở thành một mô hình thành công. Những bài học kinh nghiệm và mô hình hiệu quả sẽ được nhân rộng, triển khai tại nhiều tỉnh thành trên cả nước, góp phần nâng cao sức khỏe cộng đồng thông qua hoạt động thể thao.
“PATH tự hào đảm nhận vai trò dẫn dắt thực hiện sáng kiến này. Chúng tôi rất vinh dự khi được hợp tác cùng WHO, IOC và các đối tác tại Việt Nam để thúc đẩy những thay đổi tích cực trong cộng đồng thông qua thể thao,” Tiến sĩ Lê Thị Thu Hiền, Giám đốc Chương trình Chăm sóc Sức khỏe Ban đầu của PATH, chia sẻ. “Sáng kiến này là minh chứng cho cam kết của chúng tôi trong việc xây dựng một cộng đồng khỏe mạnh và bền vững hơn. Trong năm 2025 và những năm tới, PATH sẽ tiếp tục hợp tác với các đối tác, chính phủ và cộng đồng địa phương để phát triển một mô hình bền vững, giúp tăng cường hệ thống chăm sóc sức khỏe ban đầu nhằm ứng phó hiệu quả với các thách thức ngày càng lớn từ các bệnh không lây nhiễm.”