Nguy cơ mù lòa vì bất cẩn với tia laser: Cảnh báo từ các ca bệnh hậu

Những buổi tiệc tùng cuối năm, tiệc cưới, tất niên thường được tô điểm bằng những hiệu ứng laser lung linh, sân khấu nhạc linh đình. Thế nhưng, ít ai ngờ chính những ánh đèn ấy lại tiềm ẩn nguy cơ gây hại cho đôi mắt.

Phút chủ quan, ngàn hối hận

Mới đây, Bệnh viện Mắt Hoa Lư (tỉnh Ninh Bình) tiếp nhận và điều trị thành công ca bệnh bị cháy hoàng điểm do laser chiếu vào mắt. Bệnh nhân là anh B.V.H (24 tuổi, ở Hòa Bình), đến bệnh viện thăm khám trong tình trạng mắt tổn thương nặng, các bác sĩ chẩn đoán bị một lỗ thủng tại hoàng điểm, kèm theo xuất huyết dưới võng mạc. Thị lực của bệnh nhân tại thời điểm khám không thể nhìn thấy ký tự lớn nhất của bảng thử thị lực, nếu không điều trị kịp thời có khả năng mù vĩnh viễn. Anh H. làm nghề tổ chức sự kiện. Trong lúc làm việc, vô tình bị tia laser chiếu vào mắt, thời gian chiếu chỉ khoảng 2 giây nhưng đã để lại những hậu quả rất nặng nề.

Một trường hợp khác là bệnh nhân T. (34 tuổi, ở Hà Tĩnh), giảm thị lực sau khi bị tia laser ở tiệc cưới chiếu trúng mắt. Mắt của T. bắt đầu mờ dần, 5 ngày sau chỉ còn có thể nhìn thấy ngón tay ở khoảng cách 0,5 m.

Theo bác sĩ chuyên khoa II Hứa Anh Đức, Khoa Dịch kính võng mạc – Bệnh viện Mắt (TP HCM), đa số bệnh nhân đến thăm khám đều rất bàng hoàng vì tia laser chỉ chiếu trúng mắt vài giây nhưng để lại tổn thương cả đời, nhiều trường hợp không thể điều trị được. Nguy cơ tổn thương mắt do tia laser không chỉ tồn tại ở những nơi đông người như sự kiện, tiệc cưới mà còn xuất hiện ngay trong quá trình chăm sóc da mặt. “Cách đây 1 năm, tôi có tiếp nhận một nữ bệnh nhân khoảng 22 tuổi. Trong quá trình điều trị da liễu tại spa, kỹ thuật viên đeo kính bảo hộ cho nữ bệnh nhân. Tuy nhiên, nữ bệnh nhân lại vô tình mở kính ra và tia laser đã bắn vào mắt. Ngay lập tức, vùng hoàng điểm chảy máu rất nhiều. Mặc dù đã đến bệnh viện cấp cứu ngay nhưng bệnh nhân không thể hồi phục lại thị lực như ban đầu” – bác sĩ Đức trăn trở.

Cần tuân thủ tuyệt đối

Theo bác sĩ Đức, mắt là một hệ thống thấu kính hội tụ giống như gương cầu lồi. Các tia sáng song…

Những buổi tiệc tùng cuối năm, tiệc cưới, tất niên thường được tô điểm bằng những hiệu ứng laser lung linh, sân khấu nhạc linh đình. Thế nhưng, ít ai ngờ chính những ánh đèn ấy lại tiềm ẩn nguy cơ gây hại cho đôi mắt.

Phút chủ quan, ngàn hối hận

Mới đây, Bệnh viện Mắt Hoa Lư (tỉnh Ninh Bình) tiếp nhận và điều trị thành công ca bệnh bị cháy hoàng điểm do laser chiếu vào mắt. Bệnh nhân là anh B.V.H (24 tuổi, ở Hòa Bình), đến bệnh viện thăm khám trong tình trạng mắt tổn thương nặng, các bác sĩ chẩn đoán bị một lỗ thủng tại hoàng điểm, kèm theo xuất huyết dưới võng mạc. Thị lực của bệnh nhân tại thời điểm khám không thể nhìn thấy ký tự lớn nhất của bảng thử thị lực, nếu không điều trị kịp thời có khả năng mù vĩnh viễn. Anh H. làm nghề tổ chức sự kiện. Trong lúc làm việc, vô tình bị tia laser chiếu vào mắt, thời gian chiếu chỉ khoảng 2 giây nhưng đã để lại những hậu quả rất nặng nề.

Một trường hợp khác là bệnh nhân T. (34 tuổi, ở Hà Tĩnh), giảm thị lực sau khi bị tia laser ở tiệc cưới chiếu trúng mắt. Mắt của T. bắt đầu mờ dần, 5 ngày sau chỉ còn có thể nhìn thấy ngón tay ở khoảng cách 0,5 m.

Theo bác sĩ chuyên khoa II Hứa Anh Đức, Khoa Dịch kính võng mạc – Bệnh viện Mắt (TP HCM), đa số bệnh nhân đến thăm khám đều rất bàng hoàng vì tia laser chỉ chiếu trúng mắt vài giây nhưng để lại tổn thương cả đời, nhiều trường hợp không thể điều trị được. Nguy cơ tổn thương mắt do tia laser không chỉ tồn tại ở những nơi đông người như sự kiện, tiệc cưới mà còn xuất hiện ngay trong quá trình chăm sóc da mặt. “Cách đây 1 năm, tôi có tiếp nhận một nữ bệnh nhân khoảng 22 tuổi. Trong quá trình điều trị da liễu tại spa, kỹ thuật viên đeo kính bảo hộ cho nữ bệnh nhân. Tuy nhiên, nữ bệnh nhân lại vô tình mở kính ra và tia laser đã bắn vào mắt. Ngay lập tức, vùng hoàng điểm chảy máu rất nhiều. Mặc dù đã đến bệnh viện cấp cứu ngay nhưng bệnh nhân không thể hồi phục lại thị lực như ban đầu” – bác sĩ Đức trăn trở.

Cần tuân thủ tuyệt đối

Theo bác sĩ Đức, mắt là một hệ thống thấu kính hội tụ giống như gương cầu lồi. Các tia sáng song song đi vào mắt sẽ hội tụ tại một điểm gọi là hoàng điểm. Chính vì vậy, khi tia laser vô tình “ăn” vào mắt sẽ xảy ra những trường hợp sau: Với tia laser có bước sóng ngắn, có thể gây ảnh hưởng đến giác mạc, bỏng tạm thời, tuy nhiên vẫn có khả năng hồi phục; một số trường hợp gây đục thủy tinh thể, xuất hiện mờ mắt thời gian sau đó. Với tia laser có bước sóng dài, thường sẽ tổn thương đến võng mạc, đặc biệt là vùng hoàng điểm. Ở mức độ nhẹ, võng mạc bị chảy máu, theo thời gian, máu bầm có thể tự tan hoặc phẫu thuật can thiệp để hồi phục. Ở mức độ nặng, có thể xuất hiện ám điểm khiến bệnh nhân không thể đọc sách, lái xe…

TS Phan Trung Vĩnh, Khoa Vật lý – Vật lý kỹ thuật Trường ĐH Khoa học Tự nhiên (ĐHQG TP HCM), cho biết tia laser được ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực như thẩm mỹ, y học, công nghệ, nghiên cứu… Mức độ nguy hiểm của tia laser phụ thuộc vào 3 yếu tố chính: Bước sóng, công suất và thời gian mắt tiếp xúc với tia laser. “Việc tiếp xúc lặp đi lặp lại với tia laser, ngay cả khi có đeo kính bảo hộ và tia ở cường độ thấp, vẫn tiềm ẩn nguy cơ gây tổn thương tích lũy cho mắt theo thời gian. Những nguy cơ gây hại cho mắt bao gồm: giảm thị lực, thậm chí mù lòa do tổn thương võng mạc; mất thị lực trung tâm do tổn thương điểm vàng; tăng nguy cơ mắc các bệnh về mắt như đục thủy tinh thể và thoái hóa điểm vàng” – TS Vĩnh nhấn mạnh.

Giới chuyên môn cảnh báo hiện nay những thiết bị có sử dụng tia laser đang được bày bán tràn lan, dễ dàng mua trên mạng xã hội, không có nguồn gốc xuất xứ. Đây là một trong những lý do khiến các ca nhập viện vì tai nạn lao động liên quan đến tia laser tăng nhiều hơn.

Theo bác sĩ Đức, mỗi tia laser có một loại kính bảo hộ chuyên biệt, được thiết kế để phù hợp với bước sóng cụ thể của tia laser đó. Tuy nhiên, nhiều người thường có tâm lý chủ quan, đeo kính cho có, thậm chí không đeo kính trong quá trình làm việc. “Những sự cố vô tình bị tia laser chiếu vào mắt là điều khó tránh khỏi. Thế nhưng, trong môi trường làm việc, chúng ta hoàn toàn có thể giảm thiểu nguy cơ này bằng cách tuân thủ các nguyên tắc an toàn và hướng dẫn vận hành thiết bị” – bác sĩ Đức nhấn mạnh.