Chuyến tàu đưa đất nước vào mùa xuân: Niềm hào hứng của người trẻ

Những ngày này, ca từ trong ca khúc “Tàu anh qua núi” do cố nhạc sĩ Phan Lạc Hoa chợt khiến tôi đặc biệt xúc động. Hình như, thông điệp mà nhạc sĩ muốn gửi đến người nghe là sự hào sảng, là tình yêu cuộc sống chất chứa từ lâu và cho muôn đời sau. Chỉ vỏn vẹn mấy câu từ: “Ngày hôm nay thênh thang con đường lớn/ Tàu anh đi trong yêu thương chào đón…” mà sao khiến ta hào hứng đến thế.

Vẫn biết đường lớn ấy, có thể chính là những công nghệ, công trình mới mẻ như metro Nhổn – ga Hà Nội (Hà Nội), metro số 1 – Bến Thành – Suối Tiên (TP Hồ Chí Minh) hay chuyến tàu QT3 chạy thử nghiệm qua các ga Phổ Yên, Lưu Xá, Thái Nguyên, Quán Triều của xứ trà… đã mang lại cảm hứng lớn cho người dân trước sự chuyển mình của đất nước.

Điều thú vị mà ít người có thể ngờ đến là bản thân việc ngắm những chuyến tàu này cũng thành một “đặc sản” của TP Hồ Chí Minh. Bởi thế mà quán bar cocktail Chênh Vênh rooftop (nằm tầng thượng của căn nhà 5 tầng trên đường số 4, TP Thủ Đức, cách ga Thảo Điền khoảng 500 m) hằng ngày thu hút khách đến ngắm metro từ trên cao. Hơn nữa, 6/14 ga của tuyến metro này (bao gồm: ga Bến Thành, ga Nhà hát Thành phố, ga Ba Son, ga Văn Thánh, ga Thảo Điền, ga Đại học Quốc gia), chính là các điểm để du khách tham quan, vui chơi, thúc đẩy du lịch của thành phố phát triển.

Trong tuần đầu vận hành, metro Bến Thành – Suối Tiên đã thu hút hơn 900.000 lượt khách. Con số ấy nhân lên với một năm sẽ là rất lớn. Nhưng, lớn hơn nữa phải kể đến những chuyến đi trong tâm tưởng của biết bao người trẻ đứng từ quán bar cocktail Chênh Vênh rooftop hay bất kì điểm nào khác. Chúng ta đang hào hứng với những chuyến tàu đưa lối trong kỉ nguyên mới, phát huy sức mạnh tinh thần, trí tuệ vốn có.

Những tin tức mới mẻ về metro và các công trình mới luôn được giới trẻ chia sẻ và lan tỏa với niềm háo hức trước đổi thay của đất nước. Hơn ai hết, người trẻ với sự hồ hởi của mình cảm nhận rõ được những bước chuyển ấy và nhân lên thành những hình ảnh đẹp, những dự định, những hẹn hò… tạo nên sắc màu tươi đẹp của cuộc sống. Ngắm những chuyến tàu, chiêm nghiệm về cuộc sống và sẵn sàng tâm lý để lúc nào đó chính bản thân mình đủ tự tin để bước vào thử thách mới cũng thú vị lắm chứ.

Bao giờ cũng thế, tuổi trẻ, tình yêu và mùa xuân mới chính là các nhân tố để hợp thành những tín hiệu dự báo một năm mới với vận hội và thách thức. Đương nhiên, con đường mới mở sẽ phải đi qua núi cao, vực sâu, gập ghềnh, chông gai nhưng sự phát triển luôn cần đến tính đột phá, đến sự thay đổi tầm nhìn, nhận thức. Người viết cho rằng, bên cạnh những chuyến tàu hiện hữu mà chúng ta có thể check-in hằng ngày còn cả những chuyến tàu kì diệu vô hình trong tâm hồn đưa đất nước sang trang, bước vào mùa xuân mới.

Mới đây, có một thông tin thú vị được đăng tải trên Báo điện tử Vietnamnet: Từ 1/7, mỗi tháng sinh viên Đại học Quốc gia TP Hồ Chí Minh sẽ được thưởng thức 1 buổi hòa nhạc, bao gồm các thể loại như: giao hưởng, opera, nhạc kịch broadway, jazz… Các buổi hòa nhạc đã có từ rất lâu nhưng đưa nghệ thuật hàn lâm đến với môi trường đại học có lẽ còn khá khiêm tốn. Món quà Đại học Quốc gia TP Hồ Chí Minh dành tặng cho đội ngũ trí thức tương lai của đất nước khá bất ngờ và thú vị.

Như Paul Hindemith (1895-1963) từng nói: “Chỉ có hai thứ đáng theo đuổi, nhạc hay và lương tâm trong sạch”. Hai điều lí tưởng mà nhà soạn nhạc người Đức nhắc đến là những gì các bạn sinh viên đang cần để trang bị cho bản thân khi bước lên chuyến tàu tương lai. Cổ nhân từng đúc rút: “Đường dài hay sức ngựa”, người viết cho rằng, chính những con đường mới sẽ là cơ hội để chúng ta bộc lộ sự trong sạch của lương tâm, vẻ đẹp của tâm hồn. Âm nhạc là một chuyến tàu và sân ga là những giá trị văn hóa. Kiến tạo những chuyến tàu, những sân ga là cách trao truyền những giá trị tốt đẹp cho mai sau.

Còn nhớ Henri-Louis Bergson (1859-1941) từng nói: “Tồn tại là thay đổi, thay đổi là trưởng thành, trưởng thành là sáng tạo không ngừng”. Trước thềm xuân mới, với những khát vọng phát triển, chúng ta còn phải chuẩn bị tâm thế như thế nào để bước lên chuyến tàu thật đặc biệt có tên chuyển đổi số. Một chuyến tàu sáng tạo không có ga cuối, không có điểm dừng, đó là sự trưởng thành của chúng ta trong xây dựng xã hội văn minh và tiến bộ hơn. Trong bài viết này, người viết không đi sâu vào phân tích bản chất, những tác động của chuyển đổi số với cuộc sống nói chung mà chỉ bàn đến một khía cạnh nhỏ: Chuyển đổi số thúc đẩy sự phát triển của văn hóa.

Có lẽ, văn hóa ở giai đoạn phát triển nào cũng cần đến sự lan tỏa. Trước đây, những câu ca dao, tục ngữ có vần cho đến truyện Nôm khuyết danh đều được lưu truyền, góp phần quan trọng lưu giữ bản sắc văn hóa và các yếu tố lịch sử, hình thành nhân cách các thế hệ người Việt. Trong các cuộc kháng chiến, từ các bức tranh vũ khí chiến đấu đều khẳng định tình yêu, trách nhiệm của người nghệ sĩ đối với cách mạng cho đến những ca khúc, bức tượng, thước phim…

 Giờ đây, bên cạnh chủ trương giữ gìn, bảo tồn, ngành văn hóa cũng cần bắt đầu một hành chính “cất cánh”, đưa những di sản đến với hệ sinh thái số với các nền tảng công nghệ mà chúng ta đã biết như: không gian trải nghiệm VR360, Metaverse spy và Map 3D…

Trong bài viết trên Báo Nhân dân với tựa đề “Chìa khóa mở kho báu di sản”, tác giả Thùy Linh nhận định: “Việc ứng dụng công nghệ cao trong số hóa di tích đem đến một thực tế ảo tiệm cận gần nhất với thực tế di tích, sống động từng đường nét chạm trổ điêu khắc nơi hiện vật, màu sắc, hình hài, tỷ lệ trung thực. Tất cả lại thu gọn trên một màn hình, có thể phóng lớn, thu nhỏ từng chi tiết để quan sát kỹ hơn và nghiên cứu. Bên cạnh đó là việc số hóa các tài liệu lưu trữ về di tích. Trong tương lai, sản phẩm số hóa đóng vai trò là cứ liệu quan trọng, hỗ trợ bảo đảm độ chính xác, trung thực của hoạt động sửa chữa, trùng tu di tích”.

Ngoài những lợi ích mà tác giả đã nêu, chúng ta số hóa sẽ làm thay đổi tư duy về văn hóa. Thay vì níu giữ theo kiểu lưu kho rồi hư hỏng, xuống cấp là một tư duy mở: lưu giữ di sản trong chính tâm hồn chúng ta. Chỉ một cú kích chuột, một cái chạm tay, bạn đã bắt đầu bước vào hành trình khám phá một quần thể di tích thay cho cả một ngày trải nghiệm. Chiếc kính thực tế ảo hôm nay sẽ là điểm nhìn thời công nghệ giúp bạn nhìn nhận lại quá khứ, tạo lập nền tảng cho tương lai. Khi các giá trị văn hóa được lan tỏa trong mỗi tâm hồn chính là lúc văn hóa trở nên trường tồn.

Trước thềm năm mới, hẳn sẽ có nhiều sân ga, nhiều chuyến tàu hổ hởi đón đợi. Hãy thực sự mở lòng hào hứng để bắt đầu vượt qua những thách thức, hướng đến đỉnh cao…